Ticarette yer alan rekabet ortamı, e-ticaretin ortaya çıkması ile daha da zor bir duruma gelmiştir. E-ticaret yapan sektörlerin sayılarının artması, firmaların rakipleri ile oluşturduğu bu mücadelede farklı stratejiler oluşturmasını zorunlu kılmıştır. Çünkü ticarete katılan ya da e-ticarette yer almaya başlayan kişi ya da firmaların sayısı gün geçtikte hızla artmaya devam ediyor. Müşteriyi etkilemeyi başaran pazarlama stratejileri, firmasının satışlarını artırır. Kişiselleştirme çalışmalarını da pazarlama stratejisi olarak kabul edebiliriz.
Kişiselleştirme çalışmaları, e-ticaret pazarlama stratejileri arasında sayılabilecek bir çalışmadır. E-ticarette kişiselleştirme çalışmalarının nasıl yapıldığına, ne gibi etkilerinin bulunduğuna geçmeden önce, kişiselleştirme kavramını açıklamak okurlarımız için daha faydalı olabilir.
Kişiselleştirme nedir?
İnsan dışında kalan varlıklara (canlı – cansız) insana özgü özellik atfedilmesi durumuna kişiselleştirme denir. E-ticarette yer alan kişiselleştirme farklı şekillerde yapılabilir. Örneğin satışını yaptığınız ürünü kişiselleştirerek müşteriye özel bir duruma getirebilirsiniz. Bu durum özellikle müşterinin ilgisini çekmesi durumunda güvenilir bir pazarlama stratejisi haline gelebilir. Bu sayede satışlarınızı yükseltebilirsiniz. Kastettiğimiz kişiselleştirme çalışması sadece ürüne yapılan kişiselleştirme çalışması ile sınırlı değildir. Ancak e-ticarette kişiselleştirmenin nasıl yapılacağına geçmeden önce e-ticarette kişiselleştirme nedir? Bu soruyu cevaplayalım.
E-Ticarette Kişiselleştirme Nedir?
Müşterilerin alışveriş davranışları dikkate alınarak hazırlanan ürün, pazarlama stratejileri ve ürün teklifleri gibi çalışmaları içeren çalışmaya kişiselleştirme denir. İşletmeniz için kişiselleştirme çalışması yaparken, önceki alışveriş eylemlerinden mutlaka faydalanın. Çünkü müşterilerin alışveriş alışkanlığını içeren veriler, planladığınız pazarlama projesinin başarıya ulaşmasına katkı sağlayacaktır. Bu nedenle müşteri eylemlerini dikkate almayı unutmayın. Müşterinin satın alma geçmişine bakarak nasıl ürünleri tercih ettiğine, hangi ürünleri satın aldığına ulaşabilirsiniz. Bunu yanı sıra müşterinin sahip olduğu demografik özellikler de tercih edeceği ürünün belirlenmesine fayda sağlayabilir.
Kişiselleştirme çalışmaları, müşterinin ilgisini çeken ürün ya da hizmete hızlı bir şekilde ulaşmasını sağlarken aynı zamanda satın alma eylemini tekrarlamasına da katkıda bulunur. Böylece müşterilerinizi sürekli sizin siteniz üzerinden alışveriş yapmaya teşvik edilirsiniz. Ticarette ve e-ticarette müşterinin satın alma eylemine devamlılık kazandırmak önemli bir konudur. Yani böyle bir durumda sürekli müşteri kazanmak, satışlarınızın devamlılığı ve artışı için önemlidir. Sitenizi ziyaret ederken aradığını hemen bulan ya da sunduğunuz ürün ya da hizmetin müşteri geneline hitap etmesi, sizden alışveriş yapma alışkanlığı kazanmasına yardımcı olabilir.
Kişiselleştirme çalışmaları, sizin müşteri kitlenizi daha iyi tanımanıza ve bu doğrultuda hareket etmenize yardımcı olabilir. Müşterilerin beklentisini karşılamayan bir işletmenin uzun süre ayakta kalması mümkün olmayabilir. Marka bilinirliğiniz olsa bile, müşteri sunduğunuz ürün ya da hizmetten tatmin olmadığında alışveriş için başka markalara yönelebilir. Nihayetinde e-ticaret rekabetin yoğun olarak yaşandığı bir arenadır. Özellikle e-ticaret, bu açıdan müşterilerin alışveriş isteğini karşılayabilecek farklı markalara kolayca erişmesine olanak tanır.
E-Ticarette Kişiselleştirme Neden Önemlidir?
Bazı firmalar fiziksel mağazası olduğu halde e-ticarete başlayarak sanal mağaza da açarak satış oranlarını artırmaya çalışırlar. Bunun yanı sıra bazı işletmeler fiziksel mağaza açmadan ürün ya da hizmetini doğrudan internet üzerinden alıcılar ile buluşturur. Bu kişi ya da işletmelerin e-ticareti tercih etmesinin pek çok sebebi olabilir. Ancak e-ticaret adım atmak sadece bir başlangıçtır. Çünkü e-ticaretin kullanıcısına sunduğu avantajlar kadar zorluklar da vardır. Özellikle yeni kurulan bir işletmeyseniz, e-ticarette kendinize bir yer edinmek için nitelikli ve kaliteli çalışmalar yapmak zorundasınız.
E-ticarette başarılı olmak için pek çok farklı alanlarda çalışma yapmalısınız. Bu çalışmalardan bazıları, site içi ve dışı SEO çalışmaları, kaliteli web tasarımı, çeşitlilik bakımından zengin ve trend ürünler, reklam çalışmaları vs. gibi çalışmalar web sitenizi iyileştirmeye yönelik çalışmalardır. Kişiselleştirme çalışmasını, bu çalışmaların arasında sayılabilecek bir çalışmadır.
Müşteriye hitap etmek, oluşturabileceğiniz stratejilerin temelini oluşturur. Çünkü alışveriş döngüsünün gerçekleşebilmesi için satıcı – ürün/hizmet – alıcı ögelerinin var olması gerekir. E-ticarete adım atan satıcı, ürün/hizmetini alıcı ile buluşturmak için pazarlama stratejisi geliştirmelidir. Kişiselleştirme stratejisi ile ziyaretçilerinizi özel hissettirebilirsiniz. Kendini özel hissettiren ve ürün/hizmeti kendine yoran müşterilerin satın alma eylemini gerçekleştirmesi daha yüksektir. Bu nedenle kişiselleştirme çalışmaları ile müşteri kitlenizi genişletebilirsiniz. Bu, aynı zamanda müşteri sürekliliği kazanmanıza da yardımcı olabilir.
Müşteri ile yakın ilişki kurmak, müşterinin ne isteyeceğini bilmek ve bu istek doğrultusunda ürün/hizmet tedariki gerçekleştirmek, yapacağınız stratejiler arasında mutlaka yer almalıdır. Reklam kampanyaları ya da pazarlama stratejileri, müşterinin sitenize yönelimini sağlasa da ürün ve hizmetin ilgi çekici olmaması durumunda sitenizi terk edebilirler. Bu durum sizin amacınızın aksi bir durumdur. Satışlarınızın azalması ve müşteri kitlenizin azalması, rakipleriniz ile rekabet edemez hale gelmenize sebep olabilir.
Seçtiğiniz ürün ya da hizmetler, müşterilere kendisini özel hissetmesine sebep olabilir. Bu nedenle ürün, fiyat, fırsat seçenekleri müşterinin ilgisini çekecek şekilde hazırlamalısınız. Müşterinin kendine özel olarak algılaması, satış eylemini gerçekleştirmesini sağlar.
E-Ticarette Kişiselleştirme Nasıl Yapılır?
Web siteniz için yapacağınız kişiselleştirme çalışmalarını farklı şekillerde gerçekleştirebilirsiniz. Web siteniz için yapabileceğiniz çalışmaları şu şekilde sıralayabiliriz;
- İçerik çalışması
- Verilere dayalı çalışması
- Öngörüye bağlı
- Yönlendirme üzerinden
- Reklamlar üzerinde
- Konum kişiselleştirmesi
- Kişiye özel fiyat kişiselleştirmesi
Temel olarak saydığımız bu kriterler üzerinden web siteniz için kişiselleştirme çalışması yapabilirsiniz. Ancak saydığımız bu kriterlerin dışında da kişiselleştirme çalışması yapabilirsiniz. Genel olarak üzerinde en fazla çalışılan konular bunlardır. İlk olarak içerik kişiselleştirmesi nasıl yapılır, buradan başlayalım.
İçerik Kişiselleştirme Çalıştırması
Bu çalışma, diğer çalışmalarda olduğu gibi müşteri temeli üzerinde gerçekleştirilen bir çalışmayı ifade eder. İçeriği oluştururken hitap ettiğiniz müşteri kitlesinin bilgilerine göre hazırlanan çalışmalardır. Müşterinin kendini özel hissetmesine yardımcı olabilecek bir çalışmadır. Farklı iletişim kanallarını kullanarak kişiselleştirilmiş içerikleri müşterilere ulaştırabilirsiniz. Bu sayede yaptığınız çalışmanın karşılığında müşteri sadakatini kazanabilirsiniz.
Verilere Dayalı Kişiselleştirme Çalışmaları
Genel olarak reklam çalışmaları üzerinde gerçekleştirilen çalışmaları ifade eder. Burada çalışmada amaç, oluşturduğunuz mesajı doğru alıcılara ulaştırmaktır. Yani hazırladığınız reklamı herkese sunmak yerine, yüksek verim alabileceğiniz kitleye ulaştırıyorsunuz. Bu kitleyi oluştururken veri sağlayıcılarını kullanarak oluşturabilirsiniz. Verilere dayalı yaptığınız kişiselleştirme çalışması ile hem pazarlama bütçenizi iyi ayarlayabilir hem de verimli dönüşüm sağlayabilirsiniz.
Öngörüye Bağlı Kişiselleştirme
Kullanıcı kitlenizin öngörülebilir davranışları üzerinden gerçekleştirilen kişiselleştirme çalışmasıdır. Örneğin, internette incelediğiniz ya da beğendiğiniz bir ürün ile ilgili farklı ürünlerin size önerilmesi bu çalışma içerisinde sayılabilir. Sizin beğendiğiniz ya da incelediğiniz ürün ya da hizmet üzerinden bir öngörü çalışması yaparak, beğenebileceğiniz diğer ürün ya da hizmetlerin önerisinin yapılmasıdır.
Yönlendirme Üzerinden Kişiselleştirme
İncelediğiniz ürün üzerinden, satın alma eylemi gerçekleştirmiş gibi bir çalışma yaparak, sizi aradığınız ürüne yönlendiren bir yöntemdir. Böylece müşterilerinizi ilgi alanları ne ise o kategori üzerinden alışveriş eylemi yapmaya yönlendirirsiniz. Örneğin siteniz tekstil üzerine olsun. Sitenizde pantolonları inceleyen bir kullanıcı daha sonra sitenizi terk etmiş olsun. Bu işlemden sonra tekrar sitenizi ziyaret ettiğinde alt giyim ile ilgili kategori çalışmaları ile karşılaşır.
Reklamlar Üzerinde Kişiselleştirme
Etkili hazırlanan bir reklam stratejisi ile, müşteri kitlenizi genişletebilir ve satış oranınızı artırabilirsiniz. Ancak burada önemli olan nokta oluşturmuş olduğunuz reklamın içeriğidir. İlgi çeken bir reklam hazırladığınızda internet kullanıcılarının reklama tıklayarak ürünü ya da hizmeti inceleme olasılığı oldukça yüksektir. Reklamlar üzerinden yapılan çalışmalarda kullanacağınız ibareler, kullanıcıları harekete geçirecek nitelikte olmalıdır.
Konum Kişiselleştirmesi
E-ticaret, size fiziksel mağazada olduğu gibi belli bir alanla sınırlamak yerine sınırları yok ederek farklı bölgelerdeki insanlara ulaşmanıza imkân tanır. Konum kişiselleştirmesi ile farklı bölgelerde bulunan müşteri kitlenize uygun hitap ifadeleri kullanarak kendilerini daha ayrıcalıklı hissetmesine yardımcı olur.
Kişiye Özel Fiyat Kişiselleştirmesi
Fiyat konusunda yapılan çalışma, müşterilerin ilgisini çeken kişiselleştirme çalışmalarından bir tanesidir. İnternetten alışveriş yapmayı tercih eden müşteriler, daha uygun fiyata aradığı ürünü ya da hizmeti bulduğu için satın alıyor. Alıcıya ona özel bir fiyat çalışması olduğunun vurgusu yapılması, ilgisini çekebilir. Sepete özel, size özel fiyatlar gibi ibareler, bu çalışma kapsamında sayabiliriz.