Türkiye’de 2021 Yılı E-Ticaret Verileri

E-ticaret, online ticaret hizmeti sağlayan bir platformun adıdır. Tüm dünyayı etkisi altına alan bir alışveriş alışkanlığı haline gelen e-ticaret, Türkiye’de de gün geçtikçe etki alanını artırmaya başlamış durumdadır. Bugün pek çok işletme, ticaret hayatına e-ticaret hizmeti üzerinden devam ediyor. Türkiye’deki 2021 yılı e-ticaret verileri konusuna geçmeden önce e-ticaret teriminin ne olduğu hakkında kısa bir bilgi verelim. 1970’li yıllara dayanan bir geçmişi olan e-ticaret çevrimiçi olarak alışveriş yapılmasını sağlıyor.

Peki çevrimiçi alışveriş ne demek? Internet üzerinden satma ya da satın alma yapma eylemini çevrimiçi alışveriş olarak ifade edebiliriz. Bir ürünü ya da hizmeti internet üzerinden satın aldığınızda ya da sattığınızda e-ticaret yapmış olursunuz. Burada önemli olan nokta, satın alma- satış eyleminin internet üzerinde gerçekleşiyor oluşudur. İnternet üzerinden yapılan her bir alışveriş eylemi e-ticaret faaliyeti olarak ifade edilebilir.

E-ticaretin günümüzde bu kadar geniş kitlelere ulaşmasının sebebi kuşkusuz teknolojidir. Teknolojik gelişmeler, tüketicilerin ürün ya da hizmete akıllı cihazları üzerinden erişimini mümkün kılarak yeni bir alışveriş kültürü oluşmasına sebep olmuştur. İnternet kullanıcıları internet kaynağı olan yerde, akıllı cihazları ile zaman – mekan fark etmeden alışverişlerini tamamlayabilirler. Kullanıcılarına sağladığı pek çok avantajdan dolayı e-ticareti tercih eden işletme ve tüketici kitlesi bulunuyor.

E-ticaret, ülkemizde yeni bir tüketim akımı olarak bugünkü yerini alıyor. Diğer ülkelerde olduğu gibi ülkemizde de e-ticarete yoğun bir ilgi olduğunu söyleyebiliriz. Dinamik yapısı sayesinde tercih edilen bir sektör haline gelen e-ticaret, teknolojik gelişmelere bağlı olarak büyük bir ivme kazanarak ülkemizde gelişimini sürdürmektedir. Ülkemizde e-ticaret özellikle perakende satış işlemi üzerinden yürütülmektedir. TÜSİAD raporlarına göre 2017 yılında %42,2 oranında gelişme elde eden e-ticaret 2019 yılında %59,9 oranında büyüme göstermiştir. Bu verileri ve kullanıcı davranışlarını göz önünde bulundurduğumuzda e-ticaretle ilgili olarak Türkiye’de ilerleyen süreçlerde daha da gelişeceği öngörüsünde bulunabiliriz.

Türkiye’de 2021 Yılı E-Ticaret Verileri

2021 yılında ülkemizde ilk 6 ay temel alınılarak oluşturulan verilerden hareketle e-ticaret ülkemizde gelişme gösterdiğini söyleyebiliriz. 2020 yılın ilk 6 ay verileri ile karşılaştırma yapıldığında, e-ticaret faaliyetlerinin %75,6 oranında bir artma meydana geldiğini söyleyebiliriz. Bu da 161 Milyar TL değerinde bir alışveriş süreci gerçekleştirildiği belirtir. Sonuç olarak 2021 yılı ilk 6 ay verilerinden hareketle 1 milyar 654 milyon adet sipariş işlemi meydana gelmiştir. Yerel ticaretle e-ticaret oranlarına baktığımızda ise %17,6 ‘lık oranla e-ticaret genel ticaretten daha fazla tercih edilmiştir.

Ay olarak temel aldığımızda, ilk 6 ay içerisinde en çok satışın olduğu ay ise Mayıs ayıdır. Mayıs ayında gerçekleşen e-ticaret oranını, %20,2 olarak ifade edebiliriz. Ülkemizde gerçekleşen e-ticaret faaliyetleri sadece yurt içi hizmetle de sınırlı değildir. Yurtiçi alışverişin yanı sıra ülke dışında gerçekleşen e-ticaret faaliyetlerinde de artış gözlemlenebilir. Ülkemizde gerçekleşen e-ticaret faaliyetlerini ülke içi ve ülke dışı oranlayacak olursak, %91,9 oran ülke içi e-ticaret faaliyetlerini ifade ederken geri kalan %8,1’lik kısmı ise ülke dışı e-ticaret oranını bize verir. Sahip olduğumuz %8,1’lik e-ihracat oranının %4,3’ü diğer ülkelerin Türkiye’den yaptığı alışveriş oranını temsil eder. Geriye kalan %3,8’lik kısmı ise ülke vatandaşlarımızın ülke dışından yaptığı alışverişin oranıdır.

2021 yılında e-ticaret faaliyetleri gerçekleştiren işletmelerin sayısı ilk 6 ay için 321.742 kadardır. 2020 yılı Ocak -Aralık istatistik verilerine baktığımızda, e-ticarette yer alan işletmelerin sayısını 256.861 olarak söyleyebiliriz. Bu verilerden hareketle 2021 yılında 64.881 işletmenin e-ticaret yapmaya başladığı çıkarımında bulunabilir. Aynı zamanda yerel ticaret hizmetinde bulunan işletmelerin e-ticaret hizmetine gün geçtikçe daha fazla yönelimde bulunduğu da ifade edilebilir.

İşletmelerin bazıları ETBİS (Elektronik Ticaret Bilgi Platformu)’e kayıtlı iken bazıları ise pazaryerleri üzerinden faaliyetlerine devam eder. 2020 yılında ETBİS’e kayıtlı işletmelerin sayısı 20.682 iken 2021 yılında bu sayı 23.373’e yükselmiş durumdadır. Ayrıca pazaryerinde faaliyet gösteren işletme sayısı 2020 yılında 247.654 iken bu durum 2021 yılında 312.523 rakamına yükselmiştir. Bu verilerden hareketle şunu söyleyebiliriz ki ülkemizde e-ticaret olan yoğun ilgi, önemli derecede arış göstererek devam ediyor.

2021 Yılı E-Ticaretin İllere Göre Dağılımı

Türkiye’de 2021 yılı ilk 6 ay verilerinden hareketle e-ticaret faaliyetlerinde en fazla bulunan işletmelerin bulunduğu illeri şu şekilde sıralayabiliriz;

2021 yılında yoğun olarak e-ticaret hizmeti veren işletmelerin sayıları ve yüzdelik oranları yukarıdaki tabloda ayrıntılı olarak verilmiştir. 2020 yılı ile kıyasladığımızda, Muğla ilinin yerini Denizli ili alarak 2021 yılı e-ticaret hizmeti veren ilk 10 ilimiz arasındaki yerini almıştır. Diğer illerimizde de 2020 yılına oranla işletme sayılarında artış meydana geldiği söylenebilir.

2021 Yılı E-Ticaret Sektör Dağılımı

E-ticarette yer alan ve e-ticaret hacmi yüksek olan sektörlerin başında beyaz eşya ve küçük ev aletleri gelir. 2021 yılı ilk 6 ay verileri göz önünde bulundurulduğunda beyaz eşya ve küçük ev aletleri sektörü 22,4 milyar TL olarak yerini alır. Beyaz eşya ve küçük ev aletlerini takip eden sektör ise giyim, ayakkabı ve aksesuardır. Ayrıca giyim, ayakkabı ve aksesuar sektörünün e-ticaret içerisindeki hacmi ise 10,9 milyar TL’dir. Elektronik sektörü 7,3 milyar TL ile 3. olarak e-ticaret hacmindeki yerini alır. Sonraki sektör gıda ve süpermarket sektörüdür ve 6,1 milyar TL’lik bir hacme sahiptir. Havayolları sektörü 6 milyar TL ve seyahat sektörü 3,8 milyar TL ile sıralamadaki yerini alır.

2021 yılı temel alındığında artış oranının en fazla olduğu sektör, gıda ve süpermarket sektörüdür. 2020 yılına kıyasla 2 katı bir artış sağlanmıştır. Bunun sebepleri arasında günümüzün salgın hastalığı olan Covid-19 virüsünün etkisi de olabilir. Ek olarak reklam ve matbaacılık sektörü de 2021 yılında e-ticaret hacminin yoğun olduğu sektörlerden bir tanesidir. Bu sektörlerin yanı sıra e-ticaret piyasasında faaliyet oranı düşüş gösteren sektörler ise, temizlik, organizasyon, tadilat, eğlence ve sanat sektörleri bulunur.

2021 Yılı E-Ticaret Uygulamasının Kullanıldığı Elektronik Platformlar

Teknolojik gelişmelerin e-ticaret üzerinde yapıcı bir etkisi olduğundan bahsetmiştik. Özellikle akıllı cihazların sürece dahil olması ile birlikte, e-ticaret hacmi gün geçtikçe artmaya devam etmektedir. Ülkemizde e-ticaret platformunu kullanarak alışveriş yapanların %46’lık kısmını kadınlar oluştururken, %54’ü erkekleri simgeler.

İnternet üzerinden alışveriş yapanların tercih ettiği elektronik platformlar; mobil, web mobil ve web uygulamalardır. 2021 yılı ilk 6 ay verileri göz önünde bulundurulduğunda, ilk sırada mobil uygulamalar yer alır. Ayrıca e-ticaret platformu kullanarak alışveriş yapan kullanıcıların%59’u mobil uygulama üzerinden işlemlerini gerçekleştirir. Web uygulama tercih edenlerin oranı ise %34 iken, web mobil uygulaması kullananlar %7’lik bir hacme sahiptir.

2021 Yılı E-Ticarette Kullanılan Ödeme Seçenekleri Oranı

E-ticaret hizmeti üzerinden alışveriş yapan internet kullanıcıları farklı ödeme seçeneklerini kullanarak sipariş işlemlerini tamamlarlar. 2021 yılı e-ticaret verilerine göre en çok tercih edilen ödeme seçeneği kartlı işlemlerdir. Bir sonraki ödeme seçeneği kapıda ödeme iken Havale/EFT diğer ödeme seçenekleri en son tercih edilen ödeme seçenekleri arasındaki yerini alır. Ayrıca, Türkiye’de E-Ticaretin Durumu yazımızda ayrıntısı ile bu konu ele alınmıştır.